İmza ve Mühür

Biraz kelimeler arasında gezinelim.
Dilcilerden biraz uzak durarak, bir deneme yazmak istiyorum. İsim (esmâ) ve Mühür. Türkçe: âmir olanın, bir fiil, hareket ve oluşum için ilk başlangıç talimatını verenin tavsifi, vasfını târif, yani esmâsı, yani sıfatı; Esmâ, sıfatların çoğulu, “ism” tekili. Hangi uzmanlık veya yetkinlik alanını temsil ediyorsa, mesleki veya emrî kavrama göre  yetkinlik veya yerini ilan ve bildirmek için sıfat/tanım gerekir. İşte orada pozisyonundan önceki kavram; İSM’dir. resmî (İSM=ESM) (Resmî) en üstteki ilk, biricik makam sahibinin tasarrufunda olanı temsil eder. Yani araç üzerinde “resmî hizmete mahsustur” ifadesi, aracın ve araç içindekilerin en üstteki emredici sıfatlara hâiz kişinin emir ve müsaadeleriyle o hizmeti gördüğünü biliriz.

Esmâ, birden fazla alanda güç, kudret ve yegâne söz sahibini bize işaret eder.
Örneğin, Ülkelerde en üst makamı, kelimat -farklı olsa da- aynı şeyi anlatır; Cumhurbaşkanı,  Kral, Padişah, Han, Kaan, vs. Ülke/Devlet kavramının yönetimi, Cumhurun menfaatleri, çıkarları, selameti ve uluslararası politikalara da karar verici İSM sahibi; (bizde) Cumhurbaşkanı’dır. Muazzam, ülke ve devlet aygıtının sorunsuz ve vaz edilen kanunlar çerçevesinde yürümesi  için düzenlenen varakalara (evraklara) resmî denmesi, “O, malûm ve genel kabul görmüş”  makamı temsil etmesinden dolayıdır. Evrağın, en üstünde, resmî makamın, en tepe zirvedekinin sıfatının yazılmasıyla başlar.

Zirve’nin yetkilendirdiği Nezâret’in (Bakanlığın) tanımının ikinci sıraya gelmesi ve alt birimin,  teselsülen (zincirleme) yetki kullanım ve tanımıyla ifâsına geçilir. Verilen yetki kullanımına gelince, o da mühür ve imza ile son bulur, sonuçlandırılır.

Mühür
Tüm fiil ve oluşların son adımını (hatvesini), hitâma ermesini sağlar, ifade eder.
Ahiret, ahır, müteaahir, mühr. Mühür, tüm resmî evrakların en altına vurulur. Mühürleme (âhirleme/sonlama) ile alınan emir, bir şekilde sonlandırılmış olduğu en üst makama arz-ı beyan edilir.

En son, kurumun en üst amiri imzasıyla, benzersiz bir mizacı, ifa eden, sorumluluk alan kimseyi temsil ederek millet ve devlet namına bir iş, hizmet bitirilmiş olur. Tüm bunların, doğru yapıldığı denetleme ve tespiti başka bir konudur.